မဟာဂႏၶာရံုဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးေထ႐ုပၸါတၱိ

အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ

၁၂၆၁ - ခုႏွစ္၊ တပုိ႕တြဲလျပည္႕ေက်ာ္(၁၄)ရက္ (၁၉၀၀-ျပည္႕ႏွစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ-၂၇ရက္) အဂၤါေန႕တြင္ စစ္ကိုင္း တိုင္း၊ ေရႊဘိုခရိုင္၊ ၀က္လက္ျမိဳ႕နယ္၊ သရိုင္ရြာ၌ အဖ-ဦးေဇာတိ၊ အမိ ေဒၚအုန္းလိႈင္တို႕က ေမြးဖြားခဲ႕။ ငယ္မည္မွာ ေမာင္ေဌးလြင္ျဖစ္သည္။
ပညာေရး - သရိုင္ရြာ ပင္းေက်ာင္းဆရာေတာ္ထံတြင္ စတင္၍ပညာဆည္းပူးရာ တစ္ႏွစ္ခဲြအတြင္း အေျခခံသင္ ရိုးေကာင္းစြာ ေပါက္ေျမာက္။
၁၂၆၆ - ပထမအၾကိမ္ ရွင္သာမေဏျပဳ။
၁၂၇၄ - အသက္(၁၂)ႏွစ္အရြယ္တြင္ မႏၱေလးျမိဳ႕ အေနာက္ျပင္ ၀ိသုဒၶါရံု၊ ဇီးပင္ေက်ာင္းတိုက္၌(ေျမာင္းျမဆရာ ေတာ္ျဖစ္လာမည္႕) ဘုန္းေတာ္ၾကီး-ရွင္ဥာဏာဘိ၀ံသထံတြင္ ဆက္လက္ပညာသင္။
၁၂၇၅ - ဒုတိယအၾကိမ္ရွင္သာမေဏျပဳ။
၁၂၇၇ - အသက္(၁၅)ႏွစ္-ပထမငယ္တန္းေအာင္။
၁၂၇၈ - အသက္(၁၆)ႏွစ္သားတြင္ ပထမလတ္တန္းေအာင္။ ရွင္ဥာဏာဘိ၀ံသကို ဥပဇ်ာယ္ျပဳ၍ သာမေဏ ေဘာင္သို႕ ၀င္ေရာက္ခဲ႕။ ဘဲြ႕မွာရွင္ဇနကျဖစ္သည္။
၁၂၇၉ - ပထမၾကီးတန္းေအာင္။
၁၂၈၀ - တေပါင္းလျပည္႕တြင္ ပလိပ္ျမိဳ႕ ဧေက်ာင္း ခ႑သိမ္ေတာ္၌ စစ္ကိုင္းေတာင္ရိုး၊ မဟာဂႏၶာရံု ဆရာေတာ္ ကို ဥပဇ်ာယ္ျပဳ၍ ရဟန္းဘ၀သုိ႕ေရာက္သည္။
၁၂၈၁ - ရဟန္းဘ၀တြင္ နယုန္လျပည္႕ေန႕၌တစ္ၾကိမ္၊ တေပါင္းလျပည္႕ေန႕၌တစ္ၾကိမ္ သိကၡာထပ္။ ပထမၾကီး တန္းေအာင္ျပီးေနာက္၊ ပခုကၠဴျမိဳ႕ မဟာ၀ိသုတာရာမေက်ာင္းတိုက္တြင္ ပညာဆက္လက္ဆည္းပူး။ စာ၀ါတက္ခုိက္ -ရဟန္း(၃)၀ါအရတြင္ ပညာထက္ျမက္ထူးခြၽန္မႈေၾကာင္႕ ဂဏ၀ါစက-စာခ်အျဖစ္ခ်ီးေျမွာက္ခံရျပီး စာ၀ါခ်ေပးသည္။ ပခုကၠဴတြင္(၄)၀ါစာခ်ျပီးေနာက္ မႏၱေလးမဟာ၀ိသုဒၶါရံုေက်ာင္းတိုက္သုိ႕ ျပန္ၾကြသည္။
၁၂၈၃ - ကဆုန္လဆန္း(၁)ရက္ေန႕၌ ပခုကၠဴဆရာေတာ္ၾကီးမ်ား၏ ပခုကၠဴစာခ် အျဖစ္တင္ေျမွာက္ခံရ။
၁၂၈၇ - ပထမေက်ာ္တန္းေအာင္ျမင္။
၁၂၈၉ - ပရိယတၱိ သာသနဟိတ ဓမၼာစရိယဘဲြ႕ရသည္။ ထို႕ေနာက္ အဘယာရာမ-ဆရာေတာ္ေခၚယူသည္႕ အတြက္ မႏၱေလးအေနာက္ျပင္ အဘယာရာမေရႊဂူတုိက္သစ္သို႕ေျပာင္းေရႊ႕ျပီး စာ၀ါမ်ားပို႕ခ်ေပးရ။
၁၂၉၀ - ရဟန္း(၁၀)၀ါအရတြင္ မိမိ၏ ေမြးေန႕ျဖစ္ေသာ တပုိ႕တဲြလကြယ္ေန႕၌သျဂႋဳလ္ဘာသာ ဋီကာ ကိုစတင္ ျပဳစု။
၁၂၉၃ - သျဂႋဳလ္ဘာသာ ဋီကာကုိျပဳစုေနစဥ္ ဖခင္ဒကာၾကီးႏွင္႕ အဘယာရာမ ဒကာၾကီးတို႕ ေတာင္းပန္ သည္႕အတြက္ ရတနာ႕ဂုဏ္ရည္ ကိုျပဳစုျပီး ထုတ္ေ၀သည္။ (ပထမဆံုး ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ေသာက်မ္းစာျဖစ္သည္။) ထို႕ေနာက္အေျချပဳသျဂႋဳလ္၊ အေျချပဳသဒၵါ သျဂႋဳလ္ဘာသာဋီကာ၊ ကုိယ္က်င္႕အဘိဓမၼာ စသည္ျဖင္႕ က်မ္း မ်ားဆက္ကာဆက္ကာ ျပဳစုသည္။ (သျဂိဳလ္ဘာသာဋီကာကို စတင္ေရးသားခ်ိန္မွျပီးစီးခ်ိန္ထိ(၈)ႏွစ္အခ်ိန္ယူျပဳစုခဲ႕ ရ။) အဘယာရာမေက်ာင္းတိုက္တြင္ (၁၂)ႏွစ္ေက်ာ္သတင္းသံုးစဥ္ စာခ်ျခင္း၊ စာေရးျခင္း၊ တရားေဟာျခင္း၊ ေက်ာင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥမ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္းဟူေသာ တာ၀န္မ်ားယူရသည္႕ အဘယာရာမဆရာေတာ္ၾကီးကုိ လည္းကူညီေဆာင္ရြက္ေပးရ။
၁၃၀၃ - ၀ါဆိုလ(၁၉၄၁-ခု၊ ဇူလုိင္လ) တြင္ေတာင္ျမိဳ႕သုိ႕ေျပာင္းေရႊ႕၍ မဟာဂႏၶာရံုကမၼဌာန္းေက်ာင္းတုိက္တြင္ ဗုဒၶဘာသာ သင္ခန္းစာမ်ား အမည္ျဖင္႕ သူငယ္တန္းမွ ဒႆမတန္းအထိေရးသားျပဳစုေပးခဲ႕။
၁၃၁၂ - လြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္-ႏိုင္ငံေတာ္အစုိးရက ပထမဆံုးဆက္ကပ္ေသာအဂၢမဟာပ႑ိတ ဘဲြ႕တံဆိပ္ေတာ္ကုိ ခံယူရ။
၁၃၁၅ - ဆဌသဂၤါယနာတင္ပဲြ၌ ဆဌသံဂီတိ ၾသ၀ါဒါစရိယ သံဃနာယက၊ ဆဌသံဂီတိဘာရနိတၱာရက၊ ဆဌ သံဂီတိပါဠိပဋိ၀ိေသာဓက၊ ဆဌသံဂီတိၾသသာနေသာ ေဇယ်ပတၳပါဌက အျဖစ္တင္ေျမွာက္ျခင္းခံရ။
၁၃၂၆ - ေမွာ္ဘီသာသနာသန္႕ရွင္းျပန္႕ပြားေရးအစည္းအေ၀း၏ ဥဲီးေဆာင္အဖဲြ႕၀င္အျဖစ္ေဆာင္ရြက္ရ။
၁၃၃၇ - ပဲခူးျမိဳ႕၌က်င္းပေသာ ေရႊက်င္နိကါယ(၁၁)ၾကိမ္ေျမာက္ ဂိုဏ္းလံုးကြၽတ္ အစည္းအေ၀းမွ ဒုတိယ သာ သနာပိုင္ (ေရႊက်င္နိကါယ ဥပဥကၠဌအျဖစ္)တင္ေျမွာက္ျခင္းခံရ။ ဆရာေတာ္သည္ က်မ္းေပါင္း(၆၃)က်မ္းေရးသား ျပဳစုခဲ႕ရာ သျဂႋဳလ္ဘာသာ ဋီကာ၊ ရူပသိဒၶိဘာသာဋီကာ စသည္ျဖင္႕ ဘာသာဋီကာအမည္တပ္ေသာ က်မ္းအမ်ား အျပားပါ၀င္။ ရတနာ႕ဂုဏ္ရည္၊ ကိုယ္က်င္႕အဘိဓမၼာ၊ဘာသာေသြး၊ အနာဂါတ္သာသနာ၊ ေနာက္ဆံုးဆယ္လ ျမတ္ဗုဒၶ-စသည္ျဖင္႕ထင္ရွား။ ပ်ံလြန္ေတာ္မူကာနီး(၂)ရက္အလိုတြင္သုတ္မဟာ၀ါဘာသာဋီကာက်မ္းကို အဆံုး သတ္ခဲ႕။ ပ်ံလြန္ေတာ္မမူမီ (၁၃)ရက္အလိုတြင္ မိမိ၏ ေထရုပၸတၱိကို တစ္ဘ၀သံသရာအမည္ျဖင္႕ ေရးသားျပဳစု ခဲ႕သည္။
၁၃၃၉ - နတ္ေတာ္လျပည္႕ေက်ာ္(၂)ရက္ (၁၉၇၇-ဒီဇင္ဘာ-၂၇-ရက္) အဂၤါေန႕ညေန ၄း၃၀ နာရီတြင္ ဘ၀နတ္ထံ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ႕။ ပ်ံလြန္ေတာ္မူမည္႕ ေန႕လယ္အထိ-သုတ္ပါေထယ် အဌကထာကို စာခ်ေပးခဲ႕။
ထင္ရွားေသာ က်မ္းဂန္စာအုပ္မ်ား(အခ်ိဳ႕)
အေျချပဳသျဂႋဳဟ္
အေျချပဳသဒၵါ
သျဂႋဳဟ္ဘာသာဋီကာ
အနာဂါတ္သာသနာေရး
ကိုယ္က်င္႕အဘိဓမၼာ
ရတနာ႕ဂုဏ္ရည္
ဗုဒၶဘာသာသင္ခန္းစာမ်ား(၉)တဲြ
ဘာသာေသြး
ရုပ္ပံုရွင္က်င့္၀တ္
သုတ္မဟာ၀ါ-ဘာသာဋီကာ
ဘာသာေရး ျပႆနာမ်ား
လူခ်မ္းသာ
ဗုဒၶါႏုႆတိဘာ၀နာ
ေနာက္ဆံုးဆယ္လျမတ္ဗုဒၶ
တစ္ဘ၀သံသရာ(ကိုယ္တိုင္ေရးေထရုုပၸတၱိ)
ဓမၼစၾကာႏွင္႕ အနတၱလကၡဏသုတ္ တရားေတာ္
အေျချပဳ ပဌာန္း
သိပၸံအျမင္ႏွင္႕ဗုဒၶအဘိဓမၼာအေျဖမ်ား
ဘုရားဥပေဒေတာ္ၾကီး
ကိုးကား
www.myanmarbookshop.com

Credit: Original upload